Türkiye’de görülen yüksek enflasyon, açıklanan enflasyon verilerinin de kamuoyunda tartışılmasına neden olmakta.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) paylaştığı enflasyon verileri, toplumun büyük bir bölümü tarafından ‘gerçeklikten uzak’ olarak değerlendirilirken, ekonomistler bu nedenle İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve ENAG gibi kurumların açıkladığı enflasyon rakamlarını da dikkate almakta.
Bu kapsamda İTO, son olarak 1995 yılında güncellediği “İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi” için bugünden itibaren geçerli olacak şekilde kapsamlı bir değişikliğe gitti.
SOBA VE GAZETE ÇIKTI, NETFLIX VE OTOMOBİL GİRDİ
Enflasyon hesaplamasında kullanılan kalemlerde, çoğunlukla eski tarihli tüketim ürünleri arasında yer alan Soba, gazete, VHS ve kasetçalar gibi ürünler listeden çıkarılırken, Netflix üyeliği, cep telefonu, internet ve otomobil gibi harcamalar enflasyon hesaplamasına dahil edildi.
BUGÜNDEN İTİBAREN GEÇERLİ OLACAK
İTO’nun yeni indeksini hazırlayan Bilim Kurulu ise Bilgi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M. Ege Yazgan, İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Elçin Aykaç Alp, Milli İstihbarat Akademisi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mevlüt Tatlıyer, Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurullah Gür, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Kaya ve Dr. Barış Soybilgen’den oluşuyor.
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, günün değişen şartlarına göre indeksi yenilemenin, baz yılını değiştirmenin, ürün grup ve maddelerini güncellemenin bir zorunluluk olduğunu söyledi.
Tüketim davranışlarında köklü değişikliklerin olduğuna işaret eden Avdagiç, “Dün hiç düşünülmeyen hizmet ve ürünler, temel ihtiyaçlar arasına girdi. Bir önceki indeksimizde ‘soba, video, kaset çalar, odun, aidata dahil olmayan kapıcı ücretleri’ gibi başlıklar vardı. Şimdi İstanbul’da doğalgazsız ev yok, video kaset izleyen yok. Ama hepimiz otomobil, cep telefonu, internet, dijital platformlar kullanıyoruz. Dolayısıyla 30 yıldır kullandığımız 1995 baz yıllı indeksimiz artık yeterli olmamaya başladı.” diye konuştu.
GIDA PAYI DÜŞÜRÜLDÜ, ULAŞIM PAYI YÜKSELDİ
Yapılan değişikliklerin ardından İTO’nun Tüketici Fiyat Endeksi’nde gıda ürünlerinin payı yüzde 42,5’den yüzde 30,7’ye geriledi. Ulaştırma payı ise yüzde 6 seviyesinden yüzde 13,8’e yükselmiş oldu.
